Battle, beef với những track diss (công kích) từ lâu trở thành “món ăn” quen của giới rapper và đều chỉ những cuộc chiến bằng âm nhạc.
Song nếu battle thiên về so trình độ, chỉ những cuộc chiến trên sàn đấu, có giám khảo phân thắng thua thì beef chỉ những cuộc xích mích giữa các rapper với nhau, tính chất công kích gay gắt hơn.
Với battle hay beef, các rapper có thể văng tục cũng như dùng những từ ngữ công kích đối phương (được gọi là diss).
Trước đây, rap chiến diễn ra trong giới underground là chính. Song từ sau các game show Rap Việt, King of rap, rap trở nên đại chúng hơn, những trận rap chiến vì thế cũng thu hút sự chú ý nhiều hơn.
Rap chiến chưa được lòng văn hóa Việt
Mới nhất, rapper MC ILL (Hưng Cao) – người đăng các video battle rap Xneeland – 69 Northside vs Linkeenpac – Main event battle khen của giải đấu Dissneeland – đã quyết định ẩn nó sau khi bị một bộ phận không nhỏ khán giả đại chúng chỉ trích và lên án.
Video này dài hơn 26 phút, ghi lại trận battle rap của các rapper Đại Vũ, Godthic, Keen Trần và Xuanpac.
Video được MC ILL đăng tải một tháng trước, nhưng vài ngày qua hot trở lại nhờ ViruSs dẫn lại video trên kênh của streamer này và phân đoạn liên quan đến ca sĩ Jack được lan truyền trên TikTok.
Nhiều khán giả thích thú khi nghe các rapper battle với nhau mà không cần beat. Song, cũng có một bộ phận khán giả dị ứng, chỉ trích việc các rapper văng tục, thậm chí nhắc đến cả những người không liên quan. Chẳng bạn Binz, Jack.
Trước đó, video này đăng công khai trên kênh YouTube của MC ILL, không giới hạn độ tuổi hay dán nhãn cảnh báo, thu về hơn 1,2 triệu lượt xem.
Trên trang Facebook cá nhân, MC ILL viết: “Battle từ lâu đã là một văn hóa đặc trưng của rap/hip hop và đương nhiên, trong một trận đấu ngôn từ, việc sử dụng những từ ngữ mạnh là khó tránh khỏi”.
Theo MC ILL, các rapper cũng đã cố gắng tiết chế ngôn từ ở một vài trận đấu nhằm “làm mềm” những nội dung trong thi đấu rap.
“Nhưng có thể sẽ khiến một bộ phận khán giả đại chúng cảm thấy lạ lẫm, không phù hợp nếu vô tình xem được”, MC ILL chia sẻ.
Rapper này nói: “Để tránh mang lại cảm giác tiêu cực cho những khán giả chưa sẵn sàng trải nghiệm battle rap, chúng tôi quyết định tạm ẩn tất cả các video battle để đánh giá lại về nội dung, phạm vi ảnh hưởng và thiết lập các phương án giới hạn độ tuổi, cảnh báo nội dung ngôn từ mạnh nếu cần thiết”.
Mặc dù MC ILL đã lên tiếng hy vọng những người làm nội dung chia sẻ, tải lại các video battle xem xét để ẩn hoặc hạn chế độ tuổi, cảnh báo nội dung… nhưng hiện trên mạng, các video này vẫn còn tồn tại và tiếp tục được thảo luận.
“Đang ném đá dò đường thôi”
Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, rapper MC ILL nói các trận đấu như thế này đã tồn tại nhiều năm nay, chứ không phải giờ mới có. Thậm chí từng tồn tại, phát triển, lên cả chương trình lớn.
Tuy nhiên, đúng là “thói quen và văn hóa Việt Nam vẫn chưa quen với những trận rap chiến dạng này”, anh nói.
MC ILL cho biết đây là một sự kiện nhỏ, anh em trong cộng đồng tổ chức và chơi vui vẻ với nhau, chứ mục đích không nhắm đến số đông đại chúng.
Nếu ở các sân khấu, chương trình lớn, tất nhiên các rapper phải cố gắng tiết chế hơn nữa.
“Việc các video được những người làm sáng tạo nội dung chia sẻ, rồi lan truyền trên mạng, đặc biệt viral trên TikTok, đó là điều chúng tôi không thể kiểm soát được”, MC ILL chia sẻ.
Vậy làm sao để chơi vừa vui mà khán giả không thấy bị ảnh hưởng?
Anh nói thực sự trong các trận battle đó, các rapper cũng đã nỗ lực và có thiện chí “mềm hóa” đi rồi. “Nhưng đương nhiên, với một thứ chưa quen thuộc với văn hóa Việt Nam, những nỗ lực đó cũng chỉ ở dạng ném đá dò đường thôi, chưa biết như thế nào mới thực sự đủ mềm”, MC ILL nói.
Việt Nam từng có những trận beef máu lửa
Trước giải đấu Dissneeland, giới rap Việt từng có những trận beef không kém phần máu lửa.
Có thể kể ra như trận beef giữa ICD – quán quân của King of Rap và Tage của Rap Việt.
Thời hưng thịnh nhất của rap diss diễn ra hơn 10 năm trước. Tiêu biểu nhất là trận beef giữa VietDragon (aka South Side King, aka VD) với đội ngũ diễn đàn Genius Viet Rap (GVR), daRapClub, VietHipHop, gồm những cái tên về sau nổi danh như DSK, Rhymastic, Andree Right Hand, SilverC, Krazinoiyze, Lee7, LK…
Sau này có thể kể thêm các trận diss giữa Rhymastic với G-Family vào năm 2013, MC ILL và Krazinoiyze năm 2015, RichChoi và B-Ray vào năm 2018…
Mới nhất, khi giải Dissneeland vẫn chưa giảm nhiệt vì những tranh cãi, tối 15-5, ICD vừa tung ra track nhạc để đáp trả Richchoi. Trận beef giữa hai rapper này đang nhận được sự chú ý từ cộng đồng rapper.