Rapper Datmaniac được mệnh danh là “ma tốc độ” của làng rapViệt – Ảnh: NVCC
Mới đây, Datmaniac (Trần Sơn Đạt hay còn gọi là Chú Ba, sinh năm 1992, lớn lên tại TP.HCM, là rapper nổi tiếng với biệt danh “ma tốc độ” khi lập kỷ lục bắn rap khoảng 170 từ trong 20 giây) tung album solo đầu tay trong sự nghiệp lấy tên Sao đủ để bao phủ.
Với album này, Datmaniac mang cả thiên hà về trước hiên nhà. Chủ đề xuyên suốt của album không chỉ xoay quanh câu chuyện môi trường bị ô nhiễm mà còn là những lát cắt cuộc sống với nhiều thông điệp đa chiều, ý nghĩa.
Bảy năm miệt mài rap
Bắt đầu “tập tọe” rap từ giữa năm lớp 8, Datmaniac thường qua nhà một người bạn trong nhóm chơi và thu âm bằng những chiếc mic chat để bàn, bọc chiếc vớ vào mic và thu.
Eminem và Lil’ Knight chính là những rapper đầu tiên mà Datmaniac nghe, Pama lover là một trong số những bản rap đầu tiên của anh. Tính đến hiện tại, duyên với rap của Datmaniac ngót nghét 17 năm.
“Năm 2009 góp mặt cùng VietDragon trong một bài rap với nhiều anh em khác. Năm 2010, lập G-Family.
Năm 2012 tham gia Rhyme Fest – cuộc thi rap ở cả ba miền và đoạt giải nhất, cũng vui.
Từ 2012-2014, mình mở khóa được thêm nhiều kỹ năng”, Datmaniac chia sẻ.
Một cột mốc đáng nhớ khác vào năm 2019, được Suboi giới thiệu tới chương trình Yo! MTV Raps Asia, khi đứng rap chung với các nghệ sĩ Đông Nam Á khác, Datmaniac cảm thấy mình nhỏ bé hơn rất nhiều.
“Họ khác mình về trình độ, họ nói về những chủ đề rất khác với rapper ở Việt Nam. Mình nghĩ là sau khi về nước phải làm một cái gì đó”, Datmaniac kể nguồn cơn ý tưởng cho dự án “đổi rác lấy album” của mình.
Datmaniac và các rapper khu vực trong chương trình Yo! MTV Raps Asia – Ảnh: NVCC
Năm 2020, Datmaniac thực tiễn hóa dần ý tưởng. Sau Mấy con mèo, anh viết về những chủ đề sâu sắc hơn trong cuộc sống.
Datmaniac tự hỏi “không biết người nghe có bị nhàm chán quá không”, “chủ đề vĩ mô và “ở ngoài kia” quá không nhỉ”. Nhưng rồi anh tự nhủ đây là những thứ mà mình cần phải viết ra, nếu không biết bày tỏ với ai, thế nào giờ?
“Trước khi phát hành album, mình lo không biết phản ứng của khán giả ra sao. Giờ đọc các bình luận trên YouTube, mình vui lắm”, Datmaniac bộc bạch.
Datmaniac – Thiên hà truớc hiên nhà (Remake)
Và “một cuộc đời khác” là câu trả lời của Datmaniac khi nói về quãng thời gian “thai nghén” album Sao đủ để bao phủ. Dường như anh đã thực sự sống trải một cuộc đời khác vậy.
Trong bảy năm đó, có những bài viết gần xong, lại muốn viết thêm, rồi lại viết thêm bài mới nữa. Cũng có những khi không làm gì, chỉ muốn chơi game. Ở một góc độ nào đó, chính sự tự nhiên và vun đắp dần đó đã tạo nên một Sao đủ để bao phủ trọn vẹn hơn.
Datmaniac thích quan sát và thường lấy chất liệu sáng tác từ cuộc sống xung quanh mình. Đôi lúc anh thấy mình không giống ai khi nghĩ về những điều không ai nghĩ, nói về những thứ không ai nói. Các chủ đề nảy nở trong tâm trí một cách tự nhiên.
Nam rapper thừa nhận: “Toàn bộ mọi thứ mình viết cũng chỉ là những điều bình thường trong cuộc sống, là tâm tư hay tiếng nói trong đầu”. Tự nhiên, phong phú – đó cũng chính là những thứ tạo nên con người rapper sinh năm 1992 này.
Bìa album Sao đủ để bao phủ ấn tượng, được thiết kể bởi Pick – em trai Datmaniac – Ảnh: NVCC
Datmaniac ngắm nhìn tinh cầu qua vần câu
Ở Sao đủ để bao phủ, Datmaniac vẫn làm những điều mà anh tốt nhất: tạo ra một chuỗi hình ảnh liên tiếp nhau, đặt chúng dưới một hệ thống vần, ẩn dụ, ví von phức tạp rồi đưa chúng đến tai người nghe bằng những nhịp điệu biến hóa khó lường.
“Như con chim sâu trên cây, một vết bẩn trên giày, như vần trên giấy, như trong đời một lần nên thấy” – Datmaniac ghép chúng lại thành một cuộn phim tua nhanh, nơi vần điệu liên tiếp ập vào giác mạc, gợi nên trường hình ảnh sống động đan xen trong tâm trí.
Trong xuyên suốt cuộn phim ấy, câu chữ và tâm tư của Datmaniac dường như hướng về cùng một thứ: tinh cầu màu xanh – ngôi nhà của tất cả chúng ta.
Datmaniac đã mang cả thiên hà về trước hiên nhà để người nghe cùng nhau chiêm ngưỡng. Thiên nhiên trong âm nhạc của Datmaniac là “cầu vồng trong cơn mưa đầu đông”, là “vì sao đang hát trên bầu trời cao man mác”, là “con suối tìm lại nguồn”, là “con thú tìm về rừng”.
Ý tưởng đến với Damaniac rất bất chợt và đến trong mọi khoảnh khắc – Ảnh: NVCC
Còn là “con đường về nhà”, không chỉ tồn tại như một bối cảnh tĩnh lặng làm nền cho cuộc sống con người, mà là một thực thể sống động cần được giữ gìn và tôn trọng.
Datmaniac suy tư, trăn trở với cỏ cây và muông thú, với “cá tươi không còn ở biển mặn”, với “cánh chim đã quên đường về”, với quả tinh cầu đang bị người ta chạy đua để phá nát.
Rap Việt từ trước đến nay quá thừa thãi những cái tôi giận dữ và kiêu ngạo cũng như những cái tôi chìm đắm trong suy tư và mâu thuẫn.
Nhưng với Sao đủ để bao phủ, Datmaniac gửi tới một cái tôi nhỏ bé, đầy khiêm nhường khi đứng trước những điều quen thuộc như bầu trời, rừng cây, con suối, đại dương và tình yêu.
Datmaniac nhắc cho ta nhớ về một chân lý mà dường như ta đã quên rằng tất cả chúng ta đều là một phần của thứ gì đó lớn hơn mình rất nhiều.
Và như thế Sao đủ để bao phủ không chỉ là một album thuần túy mà trở thành một hành trình để ta ngắm nhìn tinh cầu qua vần câu, một lăng kính để soi chiếu vào thế giới ta đang sống. Cuối cùng là một lời nhắc nhở về sự kết nối của chúng ta với bầu trời với muôn ngàn vì sao mà ta thuộc về.
Sao đủ để bao phủ là dự án âm nhạc kết hợp cùng hoạt động cộng đồng, giúp thu gom rác tái chế và nâng cao nhận thức hơn trong việc giảm phát thải, bảo vệ thiên nhiên và sống bền vững.
Trong dự án này, Datmaniac cùng ê kíp hiện thực hóa ý tưởng khi anh bắt đầu chuyến lưu diễn (dự kiến kéo dài bốn tháng) qua ba miền đất nước, mang theo âm nhạc cùng album vật lý để đổi rác thải mang về tái chế.
