Khèn Mông – nét văn hóa riêng có của người Mông
Trong cuộc sống của người Mông, khèn là một nhạc cụ không thể thiếu và là một phần quan trọng tạo nên nét văn hóa đặc sắc của đồng bào. Khèn có mặt hầu hết trong mọi mặt đời sống sinh hoạt, văn hóa và tâm linh của người Mông. Khèn Mông là một loại nhạc cụ độc đáo bởi vừa là nhạc cụ, vừa là đạo cụ.
Khèn Mông luôn được đồng bào Mông ở Yên Bái trân trọng, tự hào và gìn giữ. Ảnh: Hoàng Hữu.
Khèn là nhạc khí thiêng kết nối giữa cõi trần và thế giới tâm linh, được sử dụng diễn tấu trong tang ma nhưng cũng là phương tiện kết nối cộng đồng, chia sẻ tâm tư tình cảm.
Đặc biệt, tiếng khèn đã trở thành giai điệu hò hẹn, gửi lời yêu của bao chàng trai, cô gái Mông. Khi chàng trai người Mông biết cầm con dao, cái cuốc để lao động trên nương, trên rẫy, cũng là lúc họ biết cầm khèn. Với những chàng trai Mông, học thổi khèn không chỉ là một cách để giải trí, mà còn để thể hiện tài nghệ, để họ tìm cho mình một người bạn đời thích hợp.
Ông Nguyễn Đình Thi, Chủ tịch Hội văn học nghệ thuật tỉnh Yên Bái cho biết: “Sau khi được xem các nghệ nhân chế tác khèn, chúng tôi mới thấy được sự kỳ công, công phu và nghệ thuật của chiếc khèn Mông của người Yên Bái nói chung và người Mông Mù Cang Chải nói riêng.
Đặc biệt, khi được xem biểu diễn khèn Mông, chúng tôi càng thấy được giá trị của nghệ thuật khèn Mông. Đây là bản sắc văn hóa dân tộc riêng có, đầy sức hấp dẫn của của người Mông, từ khâu chế tác đến khâu biểu diễn”.
Nghệ nhân Thào Cáng Súa hoàn thiện các công đoạn làm Khèn. Ảnh: Hoàng Hữu.
Gìn giữ nghệ thuật khèn Mông
Mới đây, nghệ thuật khèn của người Mông ở các huyện Mù Cang Chải, Trạm Tấu và Văn Chấn, tỉnh Yên Bái chính thức được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Điều này càng khiến người Mông càng thêm tự hào, trân trọng và gìn giữ.
Nghệ nhân Thào Cáng Súa (bản Sáng Nhù, xã Mồ Dề, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái) tâm sự, ông rất vui và tự hào khi nghệ thuật khèn Mông được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Khèn là nhạc cụ luôn gắn liền với cuộc sống của người Mông, do đó ông mong muốn thế hệ trẻ quan tâm, học tập và gìn giữ nghệ thuật khèn Mông, để nét văn hóa đặc sắc của người Mông không bị mai một.
Nghệ thuật khèn Mông được gìn giữ qua hình thức truyền miệng từ đời này sang đời khác. Ảnh: Hoàng Hữu.
Còn anh Sùng A Dà (bản Háng Cháng Lừ, xã Khao Mang, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái) tự hào nói: “Chúng tôi là những người Mông thuộc thế hệ trẻ, chúng tôi cảm thấy rất vinh dự và tự hào khi nghệ thuật khèn Mông được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Chúng tôi sẽ tiếp tục gìn giữ và phát huy điệu múa điệu khèn của người Mông để duy trì và lưu truyền cho đời sau.”
Nghệ thuật khèn Mông – bản sắc văn hóa của đồng bào Mông, vừa được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Ảnh: Hoàng Hữu.
“Nghệ thuật khèn của người Mông ở các huyện Mù Cang Chải, Trạm Tấu và Văn Chấn trở thành di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Đây là niềm vinh dự tự hào của người Mông trên địa bàn huyện Mù Cang Chải nói chung và xã Mồ Dề nói riêng.
Trong thời gian tới, để tiếp tục phát huy giá trị nghệ thuật khèn Mông, cấp ủy chính quyền xã Mồ Dề sẽ tiếp tục quan tâm, chỉ đạo tuyên truyền, vận động các nghệ nhân truyền dạy cho các thế hệ trẻ, để vừa giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Mông, vừa thúc đẩy phát triển du lịch, nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho người dân trên địa bàn xã” – ông Giàng A Chinh – Phó Chủ tịch UBND xã Mồ Dề nói.
Nguồn: Internet
